“Ik zou dit wel tien keer per jaar willen doen. Zó leerzaam is het; voor de jongeren én voor ons als professionals.”
Van idee tot uitvoering: wat de jongerenuitwisseling écht teweegbracht (Deel 4 van 4)
Maanden voorbereiding, online en fysieke meetings én een vergeten paspoort later zit het erop: de jongerenuitwisseling tussen Noorwegen en Nederland. Jongerenwerker Maarten en stagiair en deelnemer Sam kijken terug.
Hoe volhouden in succes verandert
De aanloop was lang en soms hobbelig. Veranderingen in het team vroegen veel van de organisatie. Toch hielden Maarten en zijn collega’s vol, wat veel heeft opgeleverd. “Ik zou dit wel tien keer per jaar willen doen,” lacht Maarten. “Zó leerzaam is het; voor de jongeren én voor ons als professionals.”
Voor het eerst het vliegtuig in
Voor sommige deelnemers was het een sprong in het diepe. “We hadden jongeren die nog nooit zonder hun ouders op reis waren geweest,” vertelt Maarten. “Sommigen overwonnen hun vliegangst, anderen leerden ruzies op te lossen of beter met hun energie om te gaan. Een ouder vertelde later dat haar kind na de reis vaker beneden kwam zitten om een praatje te maken. Dan weet je: er is echt iets gebeurd.”
Een vergeten paspoort leverde zelfs onverwacht iets moois op: een jongere moest noodgedwongen een dag later reizen, in haar eentje voor het eerst in het vliegtuig. “Superstoer,” zegt Maarten trots. “En door dat avontuur kwam ze thuis ook dichter bij haar ouder te staan. Soms leer je van de dingen die misgaan nog het meest.”
Balans tussen jongere en professional
Sam vond de uitwisseling ook uitdagend. “Ik was stagiair vanuit mijn studie sociaal werk én deelnemer,” vertelt Sam. “Sommige jongeren kenden me als begeleider, dus die kwamen automatisch naar me toe met hun problemen. Terwijl ik ook gewoon deelnemer wilde zijn.”
Die dubbele rol leverde ook waardevolle inzichten op: “Ik ontdekte hoe belangrijk het is om vooraf helder te hebben wat je rol is. Ook zag ik hoe Maarten gesprekken voerde met jongeren die even vastliepen. Daar leer je enorm van.”
In onze groep waren bijna alle tien jongeren queer. Wat mooi was: dat was géén groot thema. Iedereen kon gewoon zichzelf zijn.Sam
In onze groep waren bijna alle tien jongeren queer. Wat mooi was: dat was géén groot thema. Iedereen kon gewoon zichzelf zijn.
Over drempels heen
De uitwisseling bracht jongeren met diverse achtergronden samen, zoals jongeren met mentale of financiële uitdagingen, en jongeren met autisme of ADHD. Deze jongerenuitwisseling was voor hen heel leerzaam. “Sommige jongeren leerden: wanneer trek ik me even terug, wanneer zoek ik contact? Dat is zó waardevol,” zegt Sam. “In onze groep waren bijna alle tien jongeren queer. Wat mooi was: dat was géén groot thema. Iedereen kon gewoon zichzelf zijn.”
Cultuurverschillen? Vooral overeenkomsten
De samenwerking met de Noorse groep verliep verrassend soepel. Er waren cultuurverschillen, maar de overeenkomsten bleken groter. “Zodra jongeren elkaar vinden in iets wat ze delen, zoals creativiteit, identiteit of nieuwsgierigheid, doet cultuur er niet zoveel meer toe,” zegt Maarten. “Het ging over mens-zijn, niet over waar je vandaan komt.”
Je kunt er geen Excel-sheet met resultaten van maken, maar het verschil is écht. Ik gun het elke jongere en elke jongerenwerker.Maarten
Opbrengst voor het jongerenwerk
Ook voor de jongerenwerkers was het een leerschool. “Je leert jongeren in twee weken beter kennen dan in een jaar aan dagelijks werk,” zegt Maarten. “En je ziet meteen de effecten: meer zelfvertrouwen, meer initiatief, minder spanning thuis. Dat is preventief jongerenwerk op z’n best.” Volgens hem zou elke jongerenwerker zo’n ervaring moeten hebben. “Je kunt er geen Excel-sheet met resultaten van maken, maar het verschil is écht. Ik gun het elke jongere en elke jongerenwerker.”
En nu?
Het proces was intensief, maar Maarten denkt alweer vooruit. “Ik heb onze partner uit Noorwegen gevraagd of ze openstaat voor een vervolg. En ik ga gewoon een nieuwe aanvraag schrijven,” zegt hij vastberaden. “Als het lukt, brengen we weer twintig jongeren samen. Dan groeit onze community, stap voor stap.” Zijn droom: een netwerk van zestig tot tachtig jongeren uit Nederland en Noorwegen die elkaar kennen en blijven opzoeken. “Dan heb je pas echt iets opgebouwd. Dát is wat Erasmus+ mogelijk maakt.”
Over deze reeks
In vier delen volgden we Maarten, Sam en hun team van het eerste idee tot en met de uitwisseling zelf. Hun ervaring laat zien wat Erasmus+ Jeugd kan betekenen, niet alleen voor jongeren, maar ook voor de professionals die met hen werken.
Lees ook de eerdere delen in deze reeks:
