Niet-formele leermethode

Ons hele leven leren we via formele (school, universiteit), niet-formele (jongerenwerk, sportclubs) en informele (via je ouders en vrienden) momenten. Het niet-formele leren is de basis van het programma Erasmus+ Jeugd. 

Wat houdt niet-formeel leren in?

Niet-formeel leren is een manier van leren die wordt toegepast in alle projecten van Erasmus+ Jeugd. Het betekent dat jongeren vrijwillig leren, buiten een formele schoolomgeving. Het is een methode die een grote rol speelt in o.a. het jongerenwerk en voor jongeren een manier om nieuwe vaardigheden op te doen en hun talenten te ontwikkelen. Zo draagt het bij aan hun persoonlijke groei, worden zij actieve burgers en staan ze sterker in de maatschappij.

Niet-formeel leren ligt op het snijpunt tussen formeel en informeel leren.

Hoe werkt niet-formeel leren?

Niet-formeel leren is in de kern ervaringsleren. 'Leren door doen' staat centraal. Belangrijke elementen van de niet-formele leermethode zijn:

• Actieve oefeningen: denk aan rollenspellen, workshops of groepsopdrachten. Ze leren spelenderwijs.
• Doelgericht én flexibel: de activiteiten hebben doelen, maar wát jongeren leren, verschilt per persoon en is pas na afloop vast te stellen.
• De jongere centraal: de activiteiten passen bij hun motivatie en leerbehoeften. Ze doen vrijwillig mee.
• Begeleiding en reflectie: een coach of jongerenwerker helpt de jongeren. Er is ruimte om te experimenteren en fouten te maken.
• Samen leren: jongeren leren zowel alleen als in groepen - waarin zij elkaar helpen en inspireren.

Waarom kiest Erasmus+ voor niet-formeel leren?

Niet-formeel leren vormt de basis voor projecten binnen het programma Erasmus+. Dat heeft verschillende redenen:

• Brede ontwikkeling: Het geeft jongeren veel ruimte om belangrijke vaardigheden op te doen. Denk aan sociale en emotionele vaardigheden, naast de kennis die ze al hebben.
• Leuk en motiverend: Het biedt een andere manier van leren, waardoor jongeren ervaren dat leren leuk kan zijn. Dit is vooral waardevol voor jongeren die moeite hebben met het gewone onderwijs.
• Eigen verantwoordelijkheid: Jongeren worden serieus genomen en krijgen de verantwoordelijkheid over hun eigen leerproces. Zij bepalen zelf wat ze willen leren en wanneer.
• Veilige omgeving: Het biedt een plek waar ze veilig kunnen experimenteren en fouten mogen maken. 

Zichtbaar maken wat je leert met Youthpass

Youthpass maakt de leeropbrengsten zichtbaar van projecten met niet-formele leermethoden als jongerenuitwisselingen of vrijwilligerswerk. Het helpt deelnemers om na te denken over hun ontwikkeling en laat anderen zien wat ze kunnen.

Een van onze deelnemers solliciteerde na de uitwisseling naar een stageplek. Daarbij was Youthpass erg handig, omdat daarin duidelijk staat waarom niet-formeel leren belangrijk is en welke vaardigheden de jongere tijdens de uitwisseling heeft geleerd. Jongerenwerker Bozan over de waarde van Youthpass