Dit jaar bestaat Erasmus+ 35 jaar. We staan daar graag bij stil met een serie portretten van personen die op de een of andere manier betrokken zijn bij ons programma. Wat zijn hun ervaringen? Wat heeft het gebracht? Op welke manier heeft Erasmus+ bijgedragen? En waar hoop je over 35 jaar te zijn? We vragen het Wieke Hiemstra, directeur bij SBO De Súdwester.

Wat doen jullie precies?

We zijn een school voor speciaal basisonderwijs aan kinderen met een ondersteuningsbehoefte. Bijvoorbeeld omdat ze anders leren, of omdat ze ondersteuning nodig hebben bij gedrag. We geven ze succeservaringen en tools om zich te redden in de maatschappij. Onze leerlingen hebben vaak gehoord wat ze niet kunnen. Bij ons krijgen ze vertrouwen om zich staande te houden, plezier te hebben en te kunnen omgaan met andere mensen. In het project Gezonde buren hebben we contact met een vergelijkbare school in het Duitse Brake.

Hoe zijn jullie bij Erasmus+ gekomen?

Voor zo’n internationaal project moet je out-of-the-box denken. Je moet een beetje ondernemer zijn. Het is dan ook begonnen bij een ondernemende collega en ik heb het van hem overgenomen, samen met de teamleider. Je moet als school verder kijken en dan blijkt er veel mogelijk. We hebben de mogelijkheden van Erasmus+ gezamenlijk ontdekt met ROC Friese Poort. Hun studenten lopen een jaar stage bij ons. Door Erasmus+ hebben zowel leerlingen als studenten een buitenlandervaring.

Hoe zijn de ervaringen?

Leerlingen ervaren dat het leuk is om contact te hebben met kinderen in een ander land. Door dat te ervaren, onthouden ze het beter. Het geeft positieve energie. We zijn met Erasmus+ gestart in 2020, midden in coronatijd. Dat was niet ideaal, maar we hebben veel met filmpjes gedaan en dat gaf een boost aan de technische kant van ons onderwijs. Leerlingen moesten bijvoorbeeld laten zien waar ze wonen. Ook taal is belangrijk in de uitwisseling. Leerlingen praten Engels met elkaar en brengen de taallessen zo in de praktijk.

Aan het project zitten veel positieve bijeffecten. In Duitsland heb ik met eigen ogen de meerwaarde gezien. We zoeken de overeenkomsten, maar ontdekken ook verschillen in visie en ideeën. Het is interessant om daarover met elkaar in gesprek te gaan en dat geeft nieuwe inzichten. We wisselen ook ideeën uit. Zo hebben zij pepernoten gebakken en hebben wij met leerlingen Duitse kerstknutselwerkjes gemaakt.

Wat is voor jou de + van Erasmus+?

Sommige leerlingen gaan nooit op vakantie en hebben weinig ervaring met andere culturen. Hun blikveld is niet altijd heel ruim. Als school hebben we de kans om ze hierin mee te nemen. Omgaan met andere culturen leer je door te doen. Via het project komen ze opeens in Duitsland. Je ziet dan voortdurend verbazing en ook achteraf hebben ze het er nog vaak over. Dat effect gaat lang door. Je gunt dat iedereen. Helaas kan niet de hele school naar Duitsland, maar we zetten het programma breed op. Meerdere groepen en collega’s binnen de school zijn erbij betrokken en hierdoor heeft het impact op meerdere kinderen.

In contact met anderen leer je ook veel over jezelf. Het begint met vertellen over jezelf, waar je woont, hoe je gezin eruitziet. Vervolgens zie je dat het bij leerlingen in een ander land hetzelfde of anders is. Dit geeft leerkrachten de mogelijkheid om uit te leggen dat iets anders kan zijn en dat er in een ander land andere omgangsvormen zijn. Erasmus+ maakt hun blikveld ruimer, meningen breder en contact leggen makkelijker. Leerlingen hebben een positieve ervaring met iets wat ze niet kennen, dat is het mooiste.

Hoe gaat het zijn over 35 jaar?

Ik hoop dat dit blijft bestaan er dat het normaler wordt. Misschien is subsidie dan niet meer nodig. 35 jaar geleden was het helemaal niet normaal, maar de komende 35 jaar gaan grenzen nog meer vervagen. We kunnen veel van elkaar leren en als je daar op jonge leeftijd mee begint, kun je als volwassene nog beter zien dat je wat aan elkaar hebt. De wereld wordt steeds groter en komt naar leerlingen toe. Vooroordelen komen voort uit angst. We leren ze over de grens kijken en niet bang zijn. Door de connectie met kinderen in het buitenland, hebben we een wereld gewonnen.

De komende jaren gaan wij zeker door met Erasmus+, eventueel ook met een school in een ander land. Internationalisering staat nu in ons schoolplan. Het is onderdeel van burgerschapsvorming. Ik hoop dat het in de toekomst voor nog meer kinderen bereikbaar is, zodat we alle kinderen een kans kunnen geven die ze niet vanzelf krijgen. Juist die groep wil je de kennis en ervaring meegeven van over de grens kijken. Voor ons hoort dat bij goed onderwijs, ook over 35 jaar.

Leerlingen ervaren dat het leuk is om contact te hebben met kinderen in een ander land. Wieke Hiemstra